Μορφή και φόντο. Στη θεραπεία Gestalt θεωρούμε ότι η ικανότητα να σχηματίζουμε και να καταστρέφουμε καλές μορφές έχει πρωταρχική σημασία για την υγεία. Κάθε στιγμή, κάθε εδώ και τώρα αναδεικνύεται μέσα από το φόντο μια μορφή, μια ανάγκη για να με κινητοποιήσει να κατευθυνθώ προς το περιβάλλον για να ολοκληρωθεί και μέσα από αυτή να ολοκληρωθώ κι εγώ και να κλείσει μια gestalt.

Επίγνωση. Η διαδικασία αναγνώρισης αυτού που σκέφτομαι και αυτού που αισθάνομαι. Η αύξηση της επίγνωσης αποτελεί το πυρήνα της θεραπείας gestalt. Η φαινομενολογία αποτελεί σημαντικό «εργαλείο» στη διαδικασία της επίγνωσης. Η λέξη φαινομενολογία προέρχεται από την ελληνική λέξη φαινόμενο που σημαίνει ό,τι αντιλαμβάνομαι γίνεται μέσω των αισθήσεων. Οι φαινομενολόγοι υποστηρίζουν ό,τι βιώνω είναι η πραγματικότητα για μένα, είναι ο τρόπος με τον οποίο ερμηνεύω τον κόσμο. Ό,τι βλέπω, μυρίζω, ακούω το ερμηνεύω με βάση αυτό που είμαι. Έτσι δεν υπάρχει σωστή ή λάθος ερμηνεία παρά η δική και η δική σου.

Εδώ και τώρα. Αν βάλω ένα δίσκο σε ένα πικ απ ο ήχος ακούγεται όταν έρχεται σε επαφή ο δίσκος με τη βελόνα. Δεν ακούγεται ούτε πριν ούτε μετά. Συμβαίνει στο τώρα. Σα μια μουσική είναι όταν συντονίζομαι με τον εαυτό μου, με τις ανάγκες μου, με το τώρα μου. Το τώρα μου δίνει την ευκαιρία κάθε στιγμή  να ξεκινήσω από την αρχή. Σε κάθε εδώ και τώρα υπάρχει μια αρχή, μια μέση κι ένα τέλος. Μια gestalt (ολότητα).

Επαφή. Η επαφή αποτελεί το πυρήνα της θεραπείας gestalt. Η συνάντηση με το διαφορετικό, η εμπειρία της διαφοράς. Χωρίς διαφορά δεν υπάρχει επαφή. Για την αποτελεσματική διαπροσωπική επαφή χρειάζεται πρώτα η εσωτερική επαφή, με τα συναισθήματα μου, το σώμα μου, την επίγνωση για τον εαυτό μου. Τη προσοχή μου σε όσα μου λέει ο άλλος κι όχι μόνο. Το πώς το λέει, τις εκφράσεις, τις χειρονομίες του. Όταν απαντήσω ρωτώ πως είναι αυτό που λέω για τον άλλο. Έτσι επιτυγχάνεται η στιγμή προς στιγμή σχέση που είναι απαραίτητη για την επικοινωνία.

Κατερίνα Μανωλάκη