Τι συμβαίνει με τα αγόρια;
Τι συμβαίνει με τα αγόρια;
Συχνά γινόμαστε μάρτυρες ή πληροφορούμαστε για περιστατικά τροχαίων που εμπλέκονται νεαρά αγόρια. Περιστατικά που μπορεί να οδήγησαν σε θάνατο ή και σε σοβαρό τραυματισμό του ίδιου, συνεπιβατών ή και άλλων οδηγών. Στις εικόνες αυτές που μοιραία έρχονται στο νου μας υπάρχουν επίσης η αστυνομία, η πυροσβεστική, το ασθενοφόρο. Τις περισσότερες φορές άνδρες απαρτίζουν τις ομάδες αυτές που σπεύδουν για βοήθεια. Το ανδρικό στοιχείο διάχυτο: έλλειψη εμπειρίας και κίνδυνος από τη μια πλευρά στη νεότητα, φροντίδα και σταθερότητα από την άλλη στην ώριμη ηλικία. Τα συμβάντα αυτά συνοψίζουν κατά κάποιο τρόπο τη γενικότερη κατάσταση: όταν οι άνδρες μεγαλώνουν σωστά μπορούν να γίνουν ισορροπημένοι ενήλικες. Όταν όμως είναι νέοι, ευάλωτοι μπορούν να γίνουν επιρρεπείς στη καταστροφή. Όλοι μας θέλουμε χαρούμενους, δημιουργικούς και ευγενικούς νεαρούς άνδρες. Θέλουμε τα αγόρια μας να εξελιχθούν σε νεαρούς που θα ενδιαφέρονται για τους άλλους και θα λαμβάνουν ενεργό μέρος σε ό,τι συμβαίνει στο κόσμο μας σήμερα. Θέλουμε όμως να πλένουν τα πιάτα και να τακτοποιούν το δωμάτιο τους.
Τα τρία στάδια της παιδικής ηλικίας των αγοριών.
1ο στάδιο
Γέννηση-6ο έτος
Το νεογέννητο αγόρι είναι αποκλειστικά εξαρτημένο από τη μητέρα του. Ο ιδιαίτερος αυτός δεσμός είναι πολύ σημαντικός ανεξαρτήτως του φύλου του παιδιού. Παρόλο που ο ρόλος του πατέρα είναι πολύ σημαντικός. Φροντίζει τη μητέρα που φροντίζει το νεογέννητο. Αργότερα μπαίνει όλο και πιο ενεργά στη φροντίδα συμπληρώνοντας τη παρουσία της μητέρας. Η μητέρα με το χαλαρό, ήρεμο τρόπο της και ο πατέρας με το ξεσήκωμα και την ενεργητικότητα συμπληρώνουν μια ολοκληρωμένη φροντίδα για το μικρό αγόρι. Στη περίοδο αυτή τα μικρά αγόρια μεγαλώνουν γρήγορα, γίνονται δυνατά και ενοχλούνται περισσότερο από τα κορίτσια όταν αποχωρίζονται από τη μητέρα τους. Είναι πιο επιρρεπή στο να αναπτύξουν το άγχος του αποχωρισμού και να γίνουν «συναισθηματικά» κλειστά αν νιώσουν ότι τα εγκαταλείπουν. Παίζουν, τρέχουν καταλαμβάνουν πολύ χώρο. Το σημαντικό στη φάση αυτή είναι το παιδί να παίρνει αγάπη από τα δυο βασικά πρόσωπα της ζωής του και να είναι το επίκεντρο του ενδιαφέροντος για αυτά τα χρόνια. Έτσι θα αναπτύξει αίσθημα εσωτερικής σιγουριάς για τη ζωή και ο εγκέφαλος του θα αποκτήσει δεξιότητες επικοινωνίας με οικεία πρόσωπα και αγάπη για μάθηση και αλληλεπίδραση.
2ο στάδιο
6ο έτος-14ο
Στο στάδιο αυτό το αγόρι κινούμενο από τις εσωτερικές ορμές του, αρχίζει να ενδιαφέρεται για το πώς θα γίνει άντρας και υπολογίζει όλο και περισσότερο στον πατέρα του για ενδιαφέρον και δραστηριότητα. (Η μητέρα βέβαια εξακολουθεί να συμμετέχει ενεργά και ο ευρύτερος κόσμος το σαγηνεύει).Στόχος σε αυτό το στάδιο είναι η καλλιέργεια ικανοτήτων και δεξιοτήτων με τη παράλληλη ανάπτυξη της ευγένειας και της χαράς για το παιχνίδι, με άλλα λόγια η ανάπτυξη ενός ισορροπημένου ατόμου. Σε αυτή την ηλικία αισθάνεται χαρά και σιγουριά που ανήκει στο ανδρικό φύλο. Ξαφνικά θέλει να παίξει με σπαθιά, να φορέσει στολές Σούπερμαν, να τσακωθεί, να παλέψει, να κάνει φασαρία. Θέλει να βρίσκεται με τον πατέρα του, να μαθαίνει από αυτόν και να τον μιμείται. Αυτό θα τον κάνει να νιώθει σημαντικός γιατί είναι σημαντικός για τον πατέρα του. Κι αυτό θα του δώσει την εικόνα για τον εαυτό του ότι τα καταφέρνει κάτι που θα τον βοηθήσει και στο γνωστικό κομμάτι καθώς τα αγόρια στο δημοτικό παρουσιάζουν συχνά μια εικόνα πιο πρόχειρη και ποιοτικά κατώτερη από τα κορίτσια. Τα περισσότερα έχουν σταματήσει να διαβάζουν πλέον βιβλία. Μιλούν χρησιμοποιώντας μονολεκτικές εκφράσεις. Αν στη φάση αυτή συναντήσουν την αδιαφορία του πατέρα θα ξεκινήσουν έναν υπέρτατο αγώνα προκειμένου να του τραβήξουν τη προσοχή του. Κι αυτό μπορεί να συμβεί με το να κλέβουν, να βρέχουν το κρεβάτι τους, να γίνουν επιθετικά στο σχολείο και αναπτύξουν οποιεσδήποτε προβληματικές συμπεριφορές μόνο και μόνο για να τραβήξουν τη προσοχή του μπαμπά τους.
3ο στάδιο
14ο έτος-ενηλικίωση
Στο στάδιο αυτό καθώς το αγόρι απομακρύνεται από τους γονείς του χρειάζεται στοιχεία από άλλους άνδρες μέντορες προκειμένου να ολοκληρώσει το ταξίδι του φτάνοντας στη πλήρη ενηλικίωση. Η μητέρα κι ο πατέρας απομακρύνονται ελαφρώς αλλά πρέπει να οργανώσουν μια ομάδα από κάποιους καλούς μέντορες στη ζωή του γιού τους, διαφορετικά το αγόρι θα βασιστεί (γιατί το έχει ανάγκη να βασιστεί)σε μια ομάδα συνομηλίκων του που δε διαθέτει τα κατάλληλα χαρακτηριστικά για να αποκτήσει την αίσθηση του εαυτού του. Στόχος εδώ είναι να μάθει διάφορες δεξιότητες, την υπευθυνότητα και τον αυτοσεβασμό μέσα από την ολοένα και αυξανόμενη συμμετοχή του στη κοινότητα των ενηλίκων.
Τα παραπάνω στάδια δεν υποδηλώνουν μια ξαφνική ή απότομη μετάβαση από τον ένα γονέα στον άλλο. Το ιδανικό είναι να συμμετέχουν και οι δυο γονείς ενεργά κατά τη παιδική ηλικία και την εφηβεία. Στα συγκεκριμένα στάδια παρατηρείται μια μετατόπιση έμφασης: ο πατέρας έρχεται στο προσκήνιο περισσότερο από τα έξι ως τα 13 χρόνια.
Τεστοστερόνη
Είναι κάτι παραπάνω από μια απλή ορμόνη ανάπτυξης. Επηρεάζει τη διάθεση και την ενέργεια. Αναμφίβολα προκαλεί ενεργητικότητα και βίαιη συμπεριφορά. Συντελεί στην ανάπτυξη ορισμένων μερών του εγκεφάλου και στην επιβράδυνση της ανάπτυξης άλλων. Ο εγκέφαλος του μικρού αγοριού έτσι κι αλλιώς αναπτύσσεται πιο αργά από τον εγκέφαλο του μικρού κοριτσιού. Το αριστερό τμήμα συγκεκριμένα αναπτύσσεται πιο αργά από το δεξί. Η τεστοστερόνη στο αίμα καθυστερεί τη διαδικασία. Αντίθετα τα οιστρογόνα επιταχύνουν τη διαδικασία. Η τεστοστερόνη καθιστά τα αγόρια πιο ανήσυχα σε θέματα ιεραρχίας και ανταγωνισμού. Χρειάζονται τάξη και δομή. Νιώθουν ανασφάλεια και εκτεθειμένα σε κίνδυνο αν δεν υπάρχει δομή σε μια κατάσταση. Αν δεν είναι κανείς υπεύθυνος αρχίζουν να αλληλοσπρώχνονται για να καθιερώσουν την ιεραρχία ανάλογα με τη δύναμη. Η τεστοστερόνη τα ωθεί να θέλουν να οργανώσουν μια ιεραρχία αλλά δε μπορούν πάντα να το κάνουν γιατί είναι στην ίδια ηλικία. Αν τους παράσχουμε μια δομή τότε μπορούν να χαλαρώσουν. Για τα κορίτσια αυτό δεν αποτελεί πρόβλημα. Κι ο υπεύθυνος ηγέτης πρέπει να έχει χαρακτηριστικά όπως ευγενικός και δίκαιος όντας αυστηρός έτσι τα αγόρια θα σταματήσουν να παριστάνουν τα αντράκια και θα ασχοληθούν με τη μάθηση για π.χ. αν η ομάδα έχει αυτό το έργο να επιτελέσει. Αν ο αρχηγός είναι χαλαρός τα αγόρια φοβούνται και φέρονται σκληρά για να καλύψουν το φόβο τους. Όπου βλέπουμε μια συμμορία αγοριών να λειτουργεί άναρχα ξέρουμε ότι η ηγεσία των ενηλίκων έχει αποτύχει. Τα αγόρια σχηματίζουν συμμορίες ως μια μορφή επιβίωσης. Πρόκειται για μια προσπάθεια δημιουργίας αισθήματος ότι ανήκουν κάπου κι ότι υπάρχει εκεί τάξη και ασφάλεια.
Τι μπορούν να κάνουν οι μπαμπάδες
Το δικαίωμα να είμαι πατέρας! Στη σημερινή κοινωνία φαίνεται πως δε θέλουν να είσαι γονέας. Προτιμούν να σε κρατούν στο γραφείο μέχρι αργά. Κάποιος άλλος θα μάθει στα παιδιά σας να παίζουν μπάλα, να παίζουν τάβλι, να πιστεύουν στον εαυτό τους. Εσείς απλά πληρώνετε λογαριασμούς σαν ένας καλός άνδρας. Ευτυχώς σήμερα οι πατέρες παλεύουν να συμμετέχουν στην οικογενειακή ζωή. Η πατρότητα εξάλλου δεν έχει μεγάλη παράδοση στον 20ο αιώνα. Οι περισσότεροι άνδρες στη γενιά των πατεράδων μας αποδείκνυαν την αγάπη τους δουλεύοντας κι όχι παίζοντας, κάνοντας χάδια, μιλώντας ή διδάσκοντας τα παιδιά, ό,τι δηλ. αρέσει στα παιδιά περισσότερο. Ένας σεβαστός αριθμός πατεράδων ήταν βίαιοι, τρομακτικοί ή είχαν θέματα με το αλκοόλ. Έτσι όταν έρχεται η στιγμή να σταθούμε στα δικά μας παιδιά δε ξέρουμε πώς να το κάνουμε. Ιδού λοιπόν κάποιες ιδέες:
Στα περισσότερα αγόρια αρέσει πολύ να δραστηριοποιούνται και να διασκεδάζουν με τον πατέρα τους. Τους αρέσει να τον αγκαλιάζουν και να παλεύουν μαζί του. Αυτός είναι που θα τους δείξει τα όρια και τους κανόνες για να μη καταλήγει το παιχνίδι και η χαρά σε κλάματα. Θα τους μάθει που να σταματάνε. Έτσι θα μάθουν τη πιο σημαντική δεξιότητα τον αυτοέλεγχο.
Τους αρέσει να σας συνοδεύουν σε περιπέτειες στο μεγάλο άγριο κόσμο ενώ νιώθουν ασφαλή με τον μπαμπά τους που είναι τόσο μεγαλόσωμος και ικανός. (ακόμη κι αν εκείνος δε νιώθει έτσι). Μέσα από μας θα μάθουν τα συναισθήματα (τα βασικά λύπη, θυμός, ευτυχία, φόβος). Χρειάζεται να μας βλέπουν ότι έχουμε συναισθήματα. Δεν νιώθουν ασφαλή όταν καταλαβαίνουν ότι τα συναισθήματα μας κυριεύουν. Πρέπει να εκφράζουμε το φόβο με λόγια όχι με πράξεις.
Τους αρέσει να ακούν ιστορίες για τη ζωή σας να συναντούν φίλους σας και να βλέπουν τι δουλειά κάνετε. Δε χρειάζονται από σας να τα ξέρετε όλα ούτε να είστε χαζομπαμπάς, να μη παίρνετε θέση και να μην επιβάλλετε τις συνέπειες στις πράξεις τους.
Οι μπαμπάδες έχουν σημασία!!!
Τα αγόρια που μεγαλώνουν χωρίς πατέρα ή μορφή πατρική έχουν στατιστικά περισσότερες πιθανότητες να γίνουν πιο βίαια, να πληγωθούν, να μπλέξουν,, να έχουν κακή επίδοση στο σχολείο(Διαταραχή ελλειμματικής προσοχής-ελλειμματικής πατρότητας).να γίνουν μέλη συμμοριών όταν φτάσουν στην εφηβεία.
Τα κορίτσια χωρίς πατέρα είναι πιθανότερο να έχουν χαμηλό ηθικό, να έχουν σεξουαλικές επαφές πριν πραγματικά το θελήσουν, να έχουν μια ανεπιθύμητη εγκυμοσύνη. Η παρουσία του πατέρα στα πρώτα βιώματα του μικρού κοριτσιού το βοηθά να αποκοπεί από τη συμβίωση μητέρας-παιδιού και να μάθει πως οι σχέσεις έχουν διάφορες αποχρώσεις: ότι η μαμά κι ο μπαμπάς συμπεριφέρονται διαφορετικά κι ότι κάθε γονιός έχει τα δικά του χαρακτηριστικά. Τα μικρά κορίτσια που μεγαλώνουν και με τους δυο γονείς μαθαίνουν διαφορετικά πρότυπα σχέσεων κι έχουν διαφορετικές προσδοκίες από διαφορετικές σχέσεις. Αυτό τα βοηθάει να βιώσουν με μεγαλύτερη ευκολία νέες καταστάσεις γιατί έχουν ένα πιο ευρύ φάσμα αντιδράσεων από ό,τι αν ήταν εξαρτημένα από έναν μόνο γονιό. Ενώ ένα κοριτσάκι νιώθει τη μητέρα του σαν ίδια με τον εαυτό της ο πατέρας εκπέμπει τη γοητεία του διαφορετικού! Αυτό το βοηθάει στο να οικοδομήσει την αυτοπεποίθηση και την αυτοεκτίμηση του. Ο ρόλος του πατέρα σε αυτό είναι αναντικατάστατος. Ένας ρόλος λεπτός που απαιτεί στοργή χωρίς παραβίαση των ορίων, με στιγμές διασκέδασης και χιούμορ μαζί με σταθερή καθοδήγηση και φροντίδα σε συνδυασμό με τη παροχή υψηλών επιπέδων εμπιστοσύνης και ελευθερίας. Οι επιστημονικές έρευνες σε κάθε τομέα από την ανορεξία μέχρι την επιλογή επαγγέλματος και από τη σεξουαλική ασφάλεια μέχρι τις ευκαιρίες στην εκπαίδευση δείχνουν ότι η παρουσία ενός στοργικού πατέρα που συμμετέχει στο μεγάλωμα της κόρης κάνει τη διαφορά!